Het Wereldspel
Het Wereldspel is een non-verbaal onderzoeksmiddel om te bepalen of een kind een beelddenker is. Dit onderzoeksmiddel bestaat uit een vastgesteld aantal houten voorwerpen, het kind bouwt daarvan een dorp. De manier waarop hij of zij dit dorp bouwt, geeft aan of er in taal of in beelden wordt gedacht.

Het Wereldspel geeft een indicatie naar het cognitieve ontwikkelingsniveau van een kind: in hoeverre komt de manier van bouwen overeen met zijn of haar leeftijdgenoten? Doordat het Wereldspel zonder taal wordt afgenomen krijgen taalzwakke beelddenkers alle ruimte om te laten zien wat ze in huis hebben. Dit kan voor thuis en school heel waardevol zijn.

Wereldspel in perspectief
Het Wereldspel wordt bij mij in de praktijk gebruikt als toegevoegd onderdeel in een compleet Individueel Onderwijskundig Onderzoek (I.O.O.) of in combinatie met eerder verkregen onderzoeksgegevens. Het onderzoek met het Wereldspel zelf neemt ongeveer 15 minuten per keer in beslag. In deze korte tijd bouwt het kind een dorp en krijgt ik als onderzoeker krijg ik bij analysering inzicht in alle drie de aspecten van het kind:
– Het cognitieve aspect. Hoe verkent het kind de wereld om zich heen?
– Het affectieve aspect. Hoe beleeft het kind zijn wereld?
– Het pedagogische aspect: Hoe hanteert het kind zijn wereld, hoe gaat hij er mee om?
Hieruit voortvloeiend kunnen we dan de vraag stellen: Hoe moeten we dit kind op een passende manier lesgeven?

N.B: Het kind bouwt het dorp tweemaal met een tussen liggende periode van minimaal twee en maximaal vier weken. Beelddenkers laten bij een tweede keer bouwen vaak dezelfde opbouw en inhoudelijke elementen zien. Bij het woord ‘dorp’ komt immers hetzelfde beeld naar voren.

Hoe gaat het diagnostisch onderzoek op Beelddenken?
Het onderzoek wordt individueel afgenomen in een rustige ruimte. Als onderzoeker speel ik een spelletje ter kennismaking dat mij tegelijk weer informatie geeft over de manier van informatie verwerken. De gegevens worden meegenomen in het Individueel Onderwijskundig Onderzoek (I.O.O.). Daarna krijgt het kind de opdracht om met het wereldspel een dorp te bouwen. Tijdens het bouwen wordt er in principe niet gesproken. Als onderzoeker observeer en noteer ik. Wanneer het dorp klaar is, mag het kind vertellen wat hij/zij gebouwd heeft. Ik luister en noteer het verhaal. Dan is het feitelijke onderzoek gedeelte van het Wereldspel afgerond en stap ik over op het I.O.O. waarbij ik de spanningsboog van het kind goed in de gaten houd en de te maken opdrachten aanpas aan leeftijdsniveau. Na ongeveer één uur is onze eerste moment afgerond, het tweede moment verloopt ongeveer gelijk.

Het beoordelen van wat er gebouwd is door het kind, gebeurt achteraf aan de hand van een notatieformulier. De gegevens die, samen met de andere onderzoeksresultaten, naar voren komen zijn zeer waardevol voor zowel ouders, leerkracht en het kind zelf. Door het werken met het Wereldspel kan ik veel dieper en effectiever naar voren halen wat er speelt bij het kind, zowel op leergebied als op sociaal-emotioneel gebied.

Wat ontdek ik zoal?
* Hoe verwerkt het kind zijn informatie?
Allereerst komt uit het gebouwde dorp naar voren of het kind in meer of minder mate in beelden denkt, dat het voornamelijk in taal denkt of dat je als onderzoeker nog twijfelt.  Dit is een belangrijk gegeven voor leerkrachten: methodes zijn immers talig, waardoor communicatieproblemen ontstaan bij het aanbieden van de leerstof. Niet de leerstof is vaak het probleem, maar de manier van overbrengen!!!! Als dit op tijd wordt gesignaleerd, kunnen problemen (lijkend op dyslexie) veelal voorkomen worden.
* Welke persoonlijkheidskenmerken laat het kind zien?
Het wereldspel laat meer zien dan alleen de cognitie en de mate van beelddenken. Als ouder moet je er van bewust zijn dat er indicaties van persoonlijkheidskenmerken van een kind die op dat moment spelen, zoals agressie, protestgevoelens, communicatieproblemen, (faal-)angst en problemen met structureren, naar voren komen. Aan de hand van een checklist herken ik deze kenmerken direct uit het gebouwde dorp.
Deze afgegeven signalen kunnen in een gesprek met jullie als ouders en soms daarna met leerkracht heel waardevol zijn. De ervaring leert dat zo onderliggende problemen bespreekbaar worden, waardoor ook op het gebied van leren weer ruimte komt voor het kind.
* Hoe is de cognitieve ontwikkeling in het onderwijsleerproces?
Als laatste kan uit het wereldspel onderzoek een indicatie komen omtrent het cognitieve niveau van een kind. Er is een duidelijke gestandaardiseerde onderverdeling gemaakt, waarbij leeftijd overeenkomstige kenmerken worden gebundeld. De manier van bouwen geeft aan hoe het kind zijn wereld ordent. Hierdoor ontstaat inzicht in de cognitieve vermogens van het kind. Met behulp van de normering blijkt dan of een kind gemiddeld, onder het gemiddelde of bovengemiddeld scoort. De ervaring leert dat veel hoog intelligente kinderen (snelle denkers) door eventuele talige problemen op school niet uit de verf komen. Met het non-verbale wereldspel komt dan naar voren dat ze wel degelijk bovengemiddeld scoren en is verder onderzoek gewenst.

Wil je jouw dochter of zoon laten diagnosticeren op Beelddenken? Kies dan voor een Individueel Onderwijskundig Onderzoek (I.O.O.). Hierbij wordt naast het afnemen van het Wereldspel didactische onderzoeken gedaan naar lezen, spelling, tekstbegrip, rekenen. Het onderzoek met het kind duurt ongeveer twee keer een uur tot anderhalf uur. Van het onderzoek wordt een verslag gemaakt dat na het onderzoek uitgebreid met jullie besproken wordt. De leerkracht van het kind kan dit verslag krijgen van de ouder(s).
Het onderzoek geeft inzicht in het niveau van het kind en waar de eventuele problemen zich voordoen.

Het diagnostisch onderzoek omvat:
een kennismaking/intakegesprek met de ouder(-s )
het wereldspel onderzoek, dit geeft duidelijkheid of het kind een beelddenker is. Ook komen hierbij persoonlijkheidskenmerken van het kind naar voren, zoals faalangst en/of gedragsproblemen. Tevens kan de cognitieve ontwikkeling uit de vormgeving worden gehaald.
een pedagogische en didactisch onderzoek, dit geeft inzicht in het leer- en denkniveau van het kind.
een compleet Individueel Onderwijskundig Onderzoek (I.O.O.) op leeftijdsniveau dat inzicht geeft in de kennis en vaardigheden van het kind
een schriftelijk verslag, waarin advies wordt uitgebracht
een uitgebreid nagesprek met de ouder(-s)